Tục ngữ có câu: "Gốc có vững, cây mới bền". Xây nhà cũng vậy, nền móng nhà không ổn thì thật khó để có một công trình vững chãi. Xây móng đắp nền, móng nhà có thể xem là bộ phận quan trọng nhất trong kết cấu xây dựng của mỗi căn nhà. Mong nhà cần chắc chắn, đúng kỹ thuật thì căn nhà mới kiên cố. Trong bài viết này, Diamond Housing sẽ cung cấp cho gia chủ các loại móng nhà phổ biến và các thông tin quan trọng của mỗi loại móng nhà.
Móng nhà là bộ phận quan trọng nhất trong kiến trúc công trình
Móng nhà là gì?
Vậy móng nhà là gì? Móng nhà hay móng nền là phần kết cấu kỹ thuật được xây dựng nằm dưới cùng của mỗi công trình. Móng nhà đảm nhiệm chức năng chống đỡ trực tiếp tải trọng, đảm bảo sự chắc chắn và an toàn cho công trình.
Bên cạnh đó, nền móng là phần đất nằm bên dưới đáy móng. Nền đất sẽ chịu phần lớn hoặc toàn bộ tải trọng của công trình đè xuống. Nền móng có chắc và ổn định thì công trình mới bền vững và kiên cố lâu dài.
Nền móng
Các loại móng nhà phổ biến theo phương pháp thi công
1. Móng đơn - móng nhà rẻ nhất
Móng đơn hay móng cốc là loại móng nhà rẻ nhất, có chi phí thi công thấp nhất, tiết kiệm nhất trong các loại móng. Tác dụng chịu lực của nó phục thuộc vào thành phần cấu tạo hoặc mác bê tông (nếu thi công dùng móng BTCT). Móng đơn được sử dụng phía chân của cột nhà, cột sảnh, mố trụ…
Cấu tạo móng đơn
Móng đơn nằm riêng lẻ trên mặt đất. Hình dạng của chúng có thể là vuông, chữ nhật, tám cạnh, tròn… Móng đơn có giới hạn chịu lực ở mức trung bình và thường được dùng khi sửa chữa cải tạo nhà nhỏ lẻ.
2. Móng băng
Trong các loại móng nhà, đây là loại móng được dùng phổ biến trong các công trình dân dụng vì chúng dễ thi công và giá thành thi công ở mức vừa phải. Đồng thời khả năng chịu lực, chịu lún của móng khá đồng đều.
Hình dạng của móng là dạng dải dài, liên kết với nhau chạy theo chân tường song song hoặc giao cắt tạo hình ô bàn cờ. Đối với nền đất yếu, lún không đuề thì ngoài việc đầm chặt đất thì người ta còn bố trí các khe lún chạy từ móng lên tới tường chắn mái. Chỉ nên dùng móng băng khi chiều rộng móng đối đa khoảng < 1,5m. Nếu lớn hơn 1,5m thì nên sử dụng các loại móng khác, ví dụ là móng bè để xây dựng nhà. Chú ý, nếu cấu tạo móng băng làm nhà không hợp lý thì có thể gây ra hiện tượng lún lệch nhiều hơn dùng móng đơn.
Móng băng
3. Móng bè
Tên gọi khác của loại móng này là móng bản hoặc móng toàn diện. Cũng là một trong ba loại móng nông và được dùng ở nơi có nền đất yếu, sức kháng nèn thấp. Móng bè cũng có thể được dùng khi có yêu cầu riêng như: dưới toàn bộ nhà có tầng hầm, kho, nhà bệ sinh, bể chưa nữa, hồ bơi… hoặc nhà cao tầng có kết cấu lún lệch không đều.
Hình ảnh 3D của móng bè
Kết cấu móng bè trải rộng trên toàn bộ diện tích xây dựng của công trình. Ưu điểm: tác dụng phân bố tải trọng đồng đều lên nền đất giúp giải tỏa sức nặng và tránh hiện tượng lún không đồng đều.
4. Móng cọc
Trong các loại móng nhà, móng cọc là phương pháp thi công móng xuống tầng đất sâu. Tải trọng của công trình sẽ được truyền xuống tận lớp đất, sỏi đá cứng nằm ở dưới sâu. Cấu tạo móng gồm 2 phần là cọc và đài cọc. Phần cọc có thể đóng, hạ những cây cọc cỡ lớn xuống sâu. Nhờ đó mà làm tăng khả năng chịu lực lớn cho móng công trình.
Thi công móng cọc
Cọc tre, cọc tràm ở Việt Nam đã được sử dụng từ xưa như một biện pháp gia cố nền đất dưới móng nhà. Ngày nay thì cọc bê tông cốt thép là loại được sử dụng phổ biến và thông dụng nhất. Thi công móng cọc nhanh gọn và khả năng chịu tải cực tốt. Tuy nhiên cần kĩ thuật cao và trang thiết bị hiện đại.
Các loại móng nhà phân loại theo vật liệu xây dựng
1. Móng nhà bằng gạch
Được cấu thành từ các loại gạch nung hoặc gạch không nung. Móng nhà loại này được sử dụng cho thiết kế nhà cấp 4 xây gạch, nhà tạm, công trình phụ có tải trọng nhỏ. Khuyến cáo những nơi có nền đất yếu, địa chất từng là ao, hồ, đầm ngập nước thì không nên xây móng nhà bằng gạch.
Thi công móng nhà bằng gạch
2. Móng đá hộc
Trong các loại móng nhà, đây là loại sử dụng cho những công trình có quy mô lớn hoặc yêu cầu đặc biệt từ chủ đầu tư. Loại vật liệu này phù hợp với những nơi có nguồn nguyên liệu địa phương, dễ khai thác để giảm chi phí vận chuyển. Điển hình thường thấy xây móng nhà bằng đá ở các khu vực vùng núi.
Thiết kế móng đá hộc
3. Móng nhà bằng gỗ
Thiết kế móng nhà loại này thường rất ít được lựa chọn. Đây là phương án dùng cọc tre hoặc cọc gỗ để gia cố trong trường hợp nền đất yếu. Trường hợp dùng làm móng cũng chỉ sử dụng khi đó là công trình nhà tạm, ít kiên cố và yêu cầu chi phí làm móng thấp.
4. Móng nhà bê tông
Móng nhà bê tông là loại móng nhà có tính bền chắc nhất trong các loại móng nhà có thể áp dụng cho mọi loại địa hình và điều kiện địa chất. Móng được làm bằng bê tông cốt thép luôn có nhiều ưu việt về tuổi thọ, độ chịu lực, độ chắc chắn… Loại móng bê tông không có cốt thép thì khả năng chịu lực giảm, tính bền chắc cũng thấp hơn nhiều so với bê tông cốt thép.
Móng nhà bê tông cốt thép
5. Móng nhà hỗn hợp
Là sự kết hợp của 2 hoặc nhiều loại vật liệu để phù hợp với yêu cầu thiết kế và chi phí đầu tư. Một trong cách nguyên vật liệu gần như chắc chắn dùng trong loại móng hỗ hợp này là bê tông.
Các loại móng nhà đều có ưu nhược điểm riêng và phù hợp với từng địa hình mặt bằng cũng như mục đích xây dựng khác nhau. Hy vọng gia chủ đã có cái nhìn tổng quan nhất và dễ dàng lựa chọn hơn khi thi công căn nhà của mình.
