Theo phong thủy, vị trí bố trí phòng thờ hay đặt bàn thờ trong nhà chiếm tới 70-80% giá trị trong phong thủy. Phòng thờ,Bàn thờ phải được đặt nơi có khí trường tốt nhất của phong thủy ngôi nhà, tốt so với mệnh chủ nhà để mang lại tài lộc hay sức khỏe cho gia đình.
1. Hướng và vị trí ban thờ:
- Bàn thờ – không gian linh thiêng cũng giống như các không gian khác của ngôi nhà luôn tuân theo nguyên tắc “nhất vị nhị hướng” trong Phong thủy.
- Cụ thể, với một không gian mang tính chất tâm linh như ban thờ thì cần thiết phải hội đủ cả hai yếu tố là “tọa cát” và “hướng cát” tức là đặt tại vị trí đẹp trang trọng, phía hướng trước mặt bàn thờ sao cho đón được năng lượng tốt lành, tránh luồng năng lượng xấu.
- Trong ngôi nhà truyền thống của người Việt luôn đặt bàn thờ tổ tiên ở trung tâm gian nhà chính, tại vị trí trước Trung Cung.
- Đối với nhà phố: Ngày nay với những ngôi nhà phố, khi thiết kế nhà ở, khu vực thờ cúng thường được đặt ở một phòng riêng biệt tại tầng trên cùng của ngôi nhà, tôn kính trang nghiêm không phạm vào phong thủy, đồng thời cũng rất thuận tiện cho việc cúng lễ và hóa vàng ngoài trời. Không nên đặt ngay trong phòng khách dưới tầng trệt bởi không thông thoáng, nhang khói khó thoát và làm giảm tính tôn nghiêm.
- Đối với những căn hộ chung cư: Không gian sinh hoạt bị hạn chế hơn, nên khi bố trí nội thất trong nhà kiến trúc sư thường sắp xếp nơi thờ cúng ở không gian phòng khách thông thoáng khí với các loại bàn thờ treo, kích thước nhỏ. Lưu ý không đặt ở vị trí có gió thổi hay ánh nắng chiếu vào vì nơi thờ cần tịnh âm.
- Chúng ta cũng cần phải tránh những điều kiêng kị sau:
- Bàn thờ tối kị xú uế nên không được nhìn thẳng vào WC, phía trên bàn thờ không được là WC, bàn thờ cũng không được dựa lưng vào WC hay bếp đun.
- Bàn thờ “nghi tĩnh bất nghi động” tức bàn thờ cần yên tĩnh, không cần động. Vì vậy, bàn thờ nên bố trí tốt nhất là có một phòng riêng, gọi là phòng thờ nếu không thì có thể bố trí trong phòng sinh hoạt chung hoặc phòng khách, không nên bố trí ở phòng ngủ hay phòng bếp, phòng ăn.
- Trường hợp không có phòng riêng thì khi bố trí bàn thờ không được gần các nút giao thông trong nhà, không được đặt dưới gầm cầu thang hay áp sát vào gầm cầu thang.
- Bàn thờ cũng không được tọa ở cửa sổ hay phía trên cửa sổ.
- Bàn thờ không được đặt thẳng với cửa chính hoặc cửa sổ khiến gió có thể xộc thẳng vào bàn thờ và ai đi qua cũng nhìn thấy. Nếu có thì phải thường xuyên đóng cửa sổ hay đặt một bức bình phong, chắn gió phía trước mặt bàn thờ.
- Hướng ban thờ cũng phải tốt với mệnh chủ: hướng sinh khí, hướng thiên y, hướng diên niên, hướng phục vị để gia đình sẽ luôn gặp được các điều may mắn trong cuộc sống cả về sức khỏe và tài lộc.
2. Kích thước, màu sắc, cách trang trí và bày biện phòng thờ - ban thờ:
- Không gian thờ cúng trong căn nhà lúc nào cũng cần phải được bài trí trang nghiêm, luôn luôn phải sạch sẽ và tương đối ngăn nắp để thể hiện sự thành kính mình đối với bề trên.
- Ban thờ nên có độ cao tỷ lệ với người trong gia đình, tránh làm quá cao (phải leo trèo thiếu an toàn) hoặc quá thấp (dễ bị va chạm và thiếu tôn nghiêm). Trường hợp có nhiều tầng thờ thì xếp đặt theo thứ tự từ cao xuống thấp theo ngôi thứ.
- Nên bố trí thêm tủ thờ hoặc kê một tủ nhỏ hay bàn vào khoảng trống bên dưới để thuận tiện sắp xếp vật dụng vào dịp có giỗ tết
- Phòng thờ mang không khí trang nghiêm, ấm cúng, gần gũi không để tạo cảm giác lạnh lẽo, u ám nên cần sử dụng ánh sáng vàng ấm.
- Chỉ nên bố trí khoảng 2 đến 3 loại ánh sáng, không nên lắp nhiều bóng đèn sẽ ảnh hưởng đến tính chất trang nghiêm của nơi thờ cúng.
- Phòng thờ cần được lưu ý bố trí ánh sáng đèn không được chiếu thẳng vào mặt người ngồi khi hành lễ thờ cúng.
- Lưu ý nếu ở bên tường có treo hoành phi câu đối hoặc tranh nên bố trí hai đèn âm tường mỗi bên bức tranh.
